Balkanlar ve Balkan ülkeleri, coğrafi açıdan büyük önem taşıyan bölge ve ülkelerdir. Bu önemi, hem doğal hem de beşerî ve ekonomik özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Coğrafi konum olarak büyük avantajları vardır. Doğal yapısı itibarıyla, insan yaşamı için en elverişli topraklara sahiptir.
Balkanlar, Avrupa kıtasının güneydoğusunda yer alan bir yarımadadır. Balkanlar, adını bölgede bulunan Balkan Dağlarından alır. Balkan adı, 19. yüzyıl başlarından beri kullanılagelmekte ve “sık ormanlarla kaplı sıradağ ya da çalılıklarla kaplı engebeli arazi” anlamlarına gelmektedir. Balkanlar aynı zamanda Güneydoğu Avrupa olarak da adlandırılır.
Balkan coğrafyası içinde Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Karadağ, Kosova, Makedonya ve Yunanistan ülkeleri topraklarının tamamı vardır. Balkanlar`da yer alan ülkelerden Hırvatistan`ın %54,8`i, Romanya`nın %6,5`i, Sırbistan`ın %72,2`si, Slovenya`nın %26,7`si, Türkiye`nin %3`ü Balkan sınırları içinde yer alır. İtalya topraklarının %0.1`i (295,1 km²) Balkan coğrafyası içinde yer alır. Ancak topraklarının çok az bir kısmı Balkanlar içinde kalan İtalya, Balkan ülkesi sayılmamaktadır.
Balkan ülkelerinin toplam yüzölçümü 764.628 km2 ’dir. Türkiye’nin Trakya toprakları (23.764 km2 ) ile birlikte toplam 788.392 km2 ’yi bulur. 2015 yılında, tahmini nüfusu 64.117.912 kişi kadardır.
Bu kitap, üniversitelerimizin coğrafya bölümleri, coğrafya eğitimi ile sosyal bilgiler eğitimi anabilim dallarında öğrenim gören lisans ve yüksek lisans öğrencileri için hazırlanmıştır. Balkanlar ve Balkan ülkeleri arasındaki ilişkiler, son yıllarda gittikçe iyiye gitmekte ve eski düşmanlıklarda yumuşama görülmektedir. Balkanlar ve Balkan ülkeleri hakkında ayrıntılı bilgi edinmek isteyenlere, önemli bir başvuru kaynağı olması beklenmektedir.